Cà Phê Của Người Ê Đê
Nhâm nhi một tách cà phê vào mỗi sáng thức dậy đã trở thành thói quen của rất nhiều người dân Việt Nam, đặc biệt là vào những ngày cuối tuần. Tuy nhiên, ít người biết rằng có một dân tộc thiểu số sống ở Đắk Lắk cũng có thói quen uống cà phê buổi sáng như vậy. Đó là người dân tộc Ê Đê.
Họ là những người gắn bó với vùng đất Tây Nguyên, Đắk Lắk từ những ngày đầu sơ khai. Khi lần theo câu chuyện về vùng đất Rô Sy - Cội nguồn của cà phê Robusta, chúng tôi được gặp gỡ những người bố già, già làng của buôn Wik, buôn Weo,... Họ đã thấu hiểu văn hoá và điều kiện uống cà phê của sự khó khăn từ những ngày đầu Pháp thuộc. Những người pháp họ khai thác vùng nguyên liệu cà phê đặc sản cũng đã để lại rất nhiều dấu tích, văn hoá, hiện cũng còn đâu đó các dấu tích. Đặc biệt là văn hóa uống cà phê của người Ê Đê.
Thường họ chọn những cây cà phê chín ngon, hái về phơi và họ xay tách (hoặc giả cối) tuỳ vào điều kiện. Sau đó, họ đưa vào rang mộc nguyên chất thuần tự nhiên và xây giả nát, họ thường bọc vào mãnh vãi và đun trong một ấm to để uống cho cả nhà và mỗi ngày, mỗi buổi sáng bên bếp lửa, ấm cà phê là thứ đầu tiên mà họ quan tâm. Không chỉ người lớn, mà trẻ em người Ê Đê đến 3 tuổi đã bắt đầu uống cà phê. Cà phê đã trở thành người bạn đồng hành cùng người Ê Đê trong suốt cuộc đời. Mỗi buổi sáng, họ uống cà phê trước khi ăn bất cứ thứ gì vào bụng. Sau đó là bữa sáng, bữa cơm chính trong ngày. Đấy mới là lúc người phụ nữ có thời gian làm đẹp cho mình và người đàn ông chuẩn bị lên rẫy. Và với văn hoá xu thế hiện nay những nét sống uống cà phê theo kiểu này vẫn còn trên mảnh đất buôn làng của xứ sở cà phê Robusta.
Khi xã hội đã tiến bộ cung cụ sản xuất chế biến cà phê tốt hơn, văn hoá uống cà phê cũng thay đổi, nhưng nếu bạn một lần trải nghiệm với cà phê của người bản địa thì chắc rằng bạn sẽ khó quên. Đây không còn là thói quen sinh hoạt, đó là một nét văn hóa đặc sắc của đồng bào nơi đây.